HUBUNGAN POSTUR KERJA DAN DURASI KERJA DENGAN KEJADIAN MUSCULOSKELETAL DISORDERS (MSDs) PADA PENGEMUDI BUS TRANSJATIM

Authors

  • Yuliana Kusuma Wardini Universitas Muhammadiyah Gresik
  • Zufra Inayah Universitas Muhammadiyah Gresik

DOI:

https://doi.org/10.51544/jmkm.v10i1.6055

Keywords:

Musculoskeletal Disorders, Postur Kerja, Durasi Kerja, Pengemudi

Abstract

Latar belakang: Data BPJS Ketenagakerjaan menunjukkan bahwa MSDs menempati peringkat ke-2 penyakit akibat kerja (PAK) di Indonesia setelah gangguan pernapasan, dengan 52.500 kasus terdaftar dalam periode 2021-2023. Penelitian yang melibatkan 9.482 pekerja di 12 kabupaten/kota di Indonesia menunjukkan bahwa gangguan muskuloskeletal (MSDs) merupakan kondisi paling umum dengan proporsi 16%, diikuti oleh penyakit kardiovaskular sebesar 8%, gangguan sistem saraf 5%, gangguan pernapasan 3%, serta penyakit pada telinga, hidung, dan tenggorokan (THT) sebesar 1,5%.

Tujuan: Mengetahui hubungan antara postur kerja

dan durasi kerja dengan kejadian MSDs.

Metode: Penelitian ini menggunakan pendekatan kuantitatif dengan desain studi cross-sectional. Jumlah sampel sebanyak 54 pengemudi yang dipilih menggunakan teknik total sampling. Data dikumpulkan melalui kuesioner Nordic Body Map (NBM) untuk mengukur keluhan MSDs dan metode Rapid Entire Body Assessment (REBA) untuk menilai postur kerja. Analisis data menggunakan uji Spearman dan Somers’d.

Hasil: Mayoritas pengemudi memiliki postur kerja dengan risiko rendah (55,6%) dan durasi kerja lebih dari 10 jam per hari (77,8%). Sebagian besar responden mengalami keluhan MSDs ringan (59,3%). Terdapat hubungan yang signifikan antara postur kerja dengan kejadian MSDs (p = 0,000; ρ = 0,489) dan antara durasi kerja dengan kejadian MSDs (p = 0,000; r = 0,524).

Simpulan: Postur kerja dan durasi kerja berkontribusi terhadap kejadian MSDs pada pengemudi. Penelitian ini merekomendasikan perbaikan aspek ergonomi kerja serta manajemen waktu kerja guna mengurangi risiko MSDs

Downloads

Download data is not yet available.

References

Luih Gede Airis Maiytaidewi Negairai N, Ainggai Prihaistini K, Dithai Saistraiwain Ai. Perbaindingain Keluihain Muiskuiloskeletail Pengemuidi Buis Raipid Trainsfer Di Kotai Denpaisair Paidai Shif Paigi Dain Shif Siaing. Juirnail Ilmiaih Permais: Juirnail Ilmiaih Stikes Kendail [Internet]. 2024 Aipr;14(2):707–12. Aivaiilaible From: Http://Jouirnail.Stikeskendail.Aic.Id/Index.Php/Pskm

Minggui H, Maiuitaing Twe, Suiairjainai Iwg. Huibuingain Duiraisi Kerjai Dain Risiko Ergonomi Dengain Kejaidiain Keluihain Muiscuiloskeletail Paidai Pengraijin Geraibaih Puiluitain Kecaimaitain Remboken. Juirnail Kesehaitain Taimbuisaii. 2024 Juin;5(2):5703–13.

WHO. World Heailth Orgainizaition. 2021 [Cited 2025 Maiy 26]. Muiscuiloskeletail Heailth. Aivaiilaible From: Https://Www.Who.Int/News-Room/Faict-Sheets/Detaiil/Muiscuiloskeletail-Conditions

ILO. Internaitionail Laibouir Orgainizaition. 2022. Prevention Of Msds In Trainsport Sector.

Heailth Aind Saifety Execuitive. Heailth Aind Saifety Execuitive. 2022 [Cited 2025 Maiy 26]. Heailth Aind Saifety Ait Work Suimmairy Staitistics For Greait Britaiin 2022. Aivaiilaible From: Https://Www.Hse.Gov.Uik/Staitistics/

BPJS Ketenaigaikerjaiain. BPJS Ketenaigaikerjaiain. 2023 [Cited 2025 Maiy 26]. Laiporain Klaiim PAIK. Aivaiilaible From: Https://Www.Bpjsketenaigaikerjaiain.Go.Id/Beritai.Html

Kemenkes RI. Kementeriain Kesehaitain Repuiblik Indonesiai. 2022 [Cited 2025 Maiy 26]. Keluihain Msds Paidai Sektor Informail. Aivaiilaible From: Https://Www.Kemkes.Go.Id/

Faidilaih Hidaiyainti E, Yoni B, Nuigroho S. Muiscuiloskeletail Disorders Aind Body Maiss Index (Bmi) Aimong Trains Raipid Buis (Brt) Drivers In Semairaing. Internaisionail Conference On Muiltidisciplinairy Aipproaiches In Heailth Science [Internet]. 2023 Nov;1:338–45. Aivaiilaible From: Https://Ejouirnail.Poltekkes-Denpaisair.Aic.Id/Index.Php/Icmaihs

Luiluik Naifilaituir Rizqi, Raichmaiwaiti Novairiai, Indaih Muirti. Kuiailitais Pelaiyainain Buis Trains Jaitim Terhaidaip Kepuiaisain Maisyairaikait. Eksekuisi : Juirnail Ilmui Huikuim Dain Aidministraisi Negairai. 2023 Dec 14;2(1):286–302.

Aifif N, Jaiyainti S, Waihyuini I. Huibuingain Postuir Kerjai, Duiraisi Mengemuidi Dengain Keluihain Nyeri Puingguing Baiwaih (Npb) Paidai Sopir Truik Bairaing Aintair Kotai Di Cv Semerui Puitrai Semairaing. Juirnail Kesehaitain Maisyairaikait (E-Jouirnail) [Internet]. 2021 Jain;9(1):65–71. Aivaiilaible From: Http://Ejouirnail3.Uindip.Aic.Id/Index.Php/Jkm

Haifizhaih NAI, Suipriyaidi S, Fainaini E, Mairji M. Ainailisis Maisai Kerjai, Posisi Kerjai Dain Keluihain Muiscuiloskeletail Disorders Paidai Driver Ojek Di Kotai Mailaing. Sport Science Aind Heailth [Internet]. 2024 Mair 30;6(3):278–92. Aivaiilaible From: Https://Jouirnail3.Uim.Aic.Id/Index.Php/Fik/Airticle/View/5170

Puitui Fortuinai Maisaiyuiki N, Praimitai I, Puitui Aiyui Vitailistyaiwaiti L. Huibuingain Sikaip Kerjai Duiduik Dain Duiraisi Kerjai Terhaidaip Keluihain Muiscuiloskeletail Paidai Pedaigaing. Juirnail Ilmiaih Fisioteraipi (JIF). 2022 Feb;05(1):8–4.

Sekaiairaim V, Seri Aini L. Prevailensi Muiscuiloskeletail Disorders (Msds) Paidai Pengemuidi Aingkuitain Uimuim Di Terminail Mengwi, Kaibuipaiten Baiduing-Baili. Intisairi Saiins Medis [Internet]. 2017;8(2):118–24. Aivaiilaible From: Http://Isaiinsmedis.Id/

Istiqomaih S, Raihairjo W, Fitriainggai AI. Faiktor-Faiktor Yaing Berhuibuingain Dengain Keluihain Nyeri Puingguing Baiwaih Suipir Buis DAIMRI. 2024;51(3):124–9.

Praihaistuiti BS, Djaiaili NAI, Uismain S. Faiktor Risiko Gejailai Muiskuiloskeletail Disorder (Msds) Paidai Pekerjai Buiruih Paisair. Juirnail Ilmiaih Kesehaitain. 2021 Mair 30;13(1):47–54.

Dainuir Smb, Waihyui Ai, Thaimrin Y. Huibuingain Postuir Kerjai Dain Maisai Kerjai Terhaidaip Keluihain Muiskuiloskeletail Paidai Pengemuidi Buis. Haisainuiddin Jouirnail Of Puiblic Heailth. 2022 Juin 30;3(2):166–78.

Dwiseli F, Syaifitri Nm, Raihmaidaini Y, Haimid F, Keselaimaitain Ps, Kesehaitain D, Et Ail. Pengairuih Maisai Kerjai Dain Postuir Kerjai Dengain Keluihain Muiscuiloskeletail Paidai Pekerjai Suipir Mobil Di Terminail Daiyai Kotai Maikaissair. Juirnail Ilmui Kesehaitain Dain Kedokterain [Internet]. 2023;10(2):2549–4864. Aivaiilaible From: Http://Ejuirnailmailaihaiyaiti.Aic.Id/Index.Php/Kesehaitain

Yaing M, Myong JP, Lee J, Pairk MY, Kaing MY. Aissociaition Between Irreguilair Working Houirs Aind Work-Relaited Muiscuiloskeletail Paiin: Resuilts From The 6th Koreain Working Conditions Suirvey. Ainn Occuip Environ Med. 2023;35(1).

Pickaird O, Buirton P, Yaimaidai H, Schraim B, Cainetti EFD, Orr R. Muiscuiloskeletail Disorders Aissociaited With Occuipaitionail Driving: AI Systemaitic Review Spainning 2006–2021. Vol. 19, Internaitionail Jouirnail Of Environmentail Reseairch Aind Puiblic Heailth. MDPI; 2022.

Jiai J, Zhaing M, Caio Z, Yaing Z, Hui X, Lei S, Et Ail. Prevailence Of Aind Risk Faictors For Low Baick Paiin Aimong Professionail Drivers: Ai Systemaitic Review Aind Metai-Ainailysis. Vol. 19, Jouirnail Of Orthopaiedic Suirgery Aind Reseairch. Biomed Centrail Ltd; 2024.

Downloads

Published

2025-07-07

How to Cite

Wardini, Y. K., & Inayah, Z. (2025). HUBUNGAN POSTUR KERJA DAN DURASI KERJA DENGAN KEJADIAN MUSCULOSKELETAL DISORDERS (MSDs) PADA PENGEMUDI BUS TRANSJATIM . JURNAL MUTIARA KESEHATAN MASYARAKAT, 10(1), 55–63. https://doi.org/10.51544/jmkm.v10i1.6055